MIERZEWO GM. NIECHANOWO. DZIEJE WSI I JEJ MIESZKAŃCÓW

Wieś nad rzeczką Strugą niekiedy Rudnikiem zwaną. Około 19 km od Gniezna odległa. W 2021 roku liczyła 295 mieszkańców, od roku 1998 do 2021 procentowo liczba mieszkańców miejscowości nie zmieniła się. We wsi zabytkowy pałac prawdopodobnie jak podaje większość dostępnych źródeł z lat 90 XIX wieku, jednak są przypuszczenia, że mógł powstać nawet 20 lat wcześniej. Pałac położony w głębi parku niedostępny dla zwiedzających, ale dobrze widoczny z zewnątrz.

Zobacz artykuł:

Dzieje wsi:

5 Maja 1386 roku

Pierwsza wzmianka o wsi Mierzewo.

• Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski t.III. dok. Nr 1848.

W tym czasie od dwóch miesięcy Królem Polski był Władysław Jagiełło, koronowany 4 marca 1386 roku w katedrze wawelskiej w Krakowie przez arcybiskupa Bodzentę. To właśnie arcybiskup Bodzanta był wystawcą dokumentu, w którym po raz pierwszy wymieniono Mierzewo.

1565 roku.

Mierzewo ma dwóch właścicieli z rodziny Mierzewskich i tak:

Jakub Eustachy Mierzewski jest w posiadaniu 10 łanów ziemi kmiecej, karczmy i wiatraka oraz 4 zagrodników bez ziemi.

Natomiast Katarzyna Mierzewska jest właścicielką 7 łanów ziemi kmiecej oraz karczmy.

• Atlas historyczny Polski. Rejestry poborowe województwa kaliskiego w XVI w., red. M. Słoń, http://atlasfontium.pl

(Według części historyków można przyjąć, że do uprawy łana ziemi, czyli w przybliżeniu 17 ha potrzeba było 11 osób, dorosłych i dzieci. Mogła być to rodzina kmiecia z parobkiem i jego rodziną lub dwóch kmieci, z których każdy gospodarzył na połowie łana ziemi. Natomiast zagrodnicy posiadali najczęściej tylko zagrodę i ewentualnie do 1/4 łana ziemi, komornicy nie posiadali domu i mieszkali w wynajętych izbach. W zamian za możliwość uprawy ziemi kmiecie i zagrodnicy byli zobowiązani do odrabiania pańszczyzny w folwarku pana wsi, i inych świadczeń na jego rzecz. Wymiar pańszczyzny uzależniony był od ilości uprawianej ziemi, cała ziemia we wsi, w tym też ta uprawiana przez kmieci i niekiedy zagrodników, stanowiła własność pana wsi. Znajdujące się na wsiach karczmy, wiatraki i młyny w olbrzymiej większości stanowiły własność właściciela wsi lub co było bardzo częste, tylko jej części, w tym przypadku wynajmowane były użytkownikom, na co roku odnawianą dzierżawę).

Mierzewo na mapie z 1803 roku

1846 roku

Właścicielem wsi jest Kaczkowski, liczy ona 32 domy i 164 mieszkańców.

• J.A.Bobrowicz.- Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego – wyd. Lipsk 1846 rok.

1885 roku

Mierzewo dominium (majątek) składa się z dwóch wsi Mierzewa i Królewca razem mają 3745 mórg rozległości jest tam 19 domów i 313 mieszkańców wśród nich 311 katolików oraz 2 ewangelików, 116 osób to analfabeci. Właściciele majątku są Kaczkowscy. Natomiast obok położone Mierzewo olędry mają 19 domów i 153 mieszkańców, wszyscy są katolikami a 56 z nich to analfabeci.

• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom. VI. 1885 rok

Mierzewo na mapie z 1891 roku

1908 roku

W miejscowości działa oberża prowadzona przez p. Józefa Rutkowskiego oraz działalność we wsi prowadzi młynarz p. Dąbkiewicz.

• Na podstawie: Księga Kupiectwa i Przemysłu Polskiego w W. Ks. Poznańskim. 1908 rok.

1909 roku

Właścicielem folwarków w Mierzewie i Królewcu jest Erazm Brzeski. Ich łączna powierzchnia to 956 ha i dają 13 987 marek dochodu rocznie.

• Księga adresowa Polskich właścicieli ziemskich w W. Ks. Poznańskim. 1909 rok.

Pałac w Mierzewie w 1912 roku.

• L. Durczykiewicz – ”Dwory Polskie w Wielkim Księstwie Poznańskim”

1930 roku

Wieś liczy 644 mieszkańców. Największym właścicielem ziemskim w miejscowości mającym 750 ha ziemi jest Brzeski Jan. We wsi znajduje się też wiatrak własność Pilaczyńskiego W.

• Księga adresowa Polski 1930 rok.

Przed II wojną światową.

W Mierzewie istnieje lotnisko zapasowe dla polskiej 34 eskadry rozpoznawczej.

II wojna światowa

Lotnisko w Mierzewie w posiadaniu niemieckiego Luftwaffe. Podobno było wykorzystywane do przerzutu zaopatrzenia na front wschodni. Piloci mieli mieszkać w szkole.

Po 21 Stycznia 1945 roku

Lotnisko w posiadaniu Rosjan.

Legenda:

• Odległość podana jest od rynku w Gnieźnie do centrum opisywanej miejscowości.
• Dane statystyczne miejscowości pochodzą ze strony internetowej: Polska w liczbach.